مراجعه به پزشک زنان برای درمان و پیشگیری از مشکلاتی مانند بیاختیاری ادرار در زنان بسیار مهم است. دکتر نسیم شکوهی، متخصص زنان در شمال تهران، ویزیتهای آنلاین و حضوری ارائه میدهند. ایشان با تشخیص و درمان مناسب به بهبود کیفیت زندگی بانوان کمک میکنند. اهمیت این مراجعات در افزایش آگاهی و انتخاب بهترین روشهای درمانی برای مدیریت این عارضه نهفته است.
نشانی مطب: تهران، خیابان شریعتی،بالاتر از متروی قیطریه،روبروی خیابان موسیوند،ابتدای خیابان رضایی،پلاک2،ساختمان پزشکان دکتر نجات حسینی،طبقه 2
منشی مطب: 09925401710–02122217275
جهت دریافت ویزیت آنلاین لطفا کلیک کنید.
بی اختیاری ادرار چیست؟
بی اختیاری ادرار یک اصطلاح پزشکی برای زمانی است که ادرار فرد نشت می کند یا فرد کنترل مثانه را از دست می دهد. بی اختیاری ادرار در زنان یک مشکل بسیار شایع است، اما بخشی طبیعی از پیری نیست. اگر این مشکل را دارید، درمان هایی وجود دارد که می تواند کمک کند. همچنین کارهایی وجود دارد که می توانید به تنهایی برای متوقف کردن یا کاهش نشت ادرار انجام دهید تا مجبور نباشید “فقط با آن زندگی کنید”.
علت بی اختیاری ادرار در زنان
بیاختیاری ادرار در زنان، یک مشکل شایع اما قابل درمان است که به دلایل مختلفی رخ میدهد. این وضعیت به از دست دادن کنترل مثانه و نشت غیرارادی ادرار اشاره دارد. برخی از علل اصلی آن عبارتند از:
- ضعف عضلات کف لگن: بارداری، زایمان، یائسگی و افزایش سن میتوانند به تضعیف عضلاتی که از مثانه و مجرای ادرار حمایت میکنند، منجر شوند.
- تغییرات هورمونی: کاهش استروژن در دوران یائسگی، بافتهای مجرای ادرار را نازک و ضعیف میکند.
- اضافه وزن: فشار بیشتری به مثانه و عضلات کف لگن وارد میکند.
- سرفههای مزمن یا یبوست: فشارهای مکرر بر شکم میتوانند عضلات کف لگن را ضعیف کنند.
- برخی بیماریها: مانند دیابت، سکته مغزی، پارکینسون و اماس میتوانند سیستم عصبی کنترلکننده مثانه را تحت تأثیر قرار دهند.
- مصرف برخی داروها: مانند دیورتیکها (ادرارآورها) یا آرامبخشها.
- عفونتهای مجاری ادراری: میتوانند به طور موقت منجر به بیاختیاری شوند.
درک این علل به انتخاب روش درمانی مناسب کمک شایانی میکند.
انواع بی اختیاری ادرار در زنان
انواع مختلفی از بی اختیاری ادرار در زنان وجود دارد که هر کدام علائم متفاوتی ایجاد می کنند.
3 نوع رایج بی اختیاری ادراری عبارتند از:
- بی اختیاری استرسی ادرار : با بی اختیاری استرسی، هنگام خندیدن، سرفه، عطسه یا انجام هر کاری که فشار شکم را بالا می برد، ادرار نشت می کند. بی اختیاری استرسی ادرار در زنان، به ویژه آنهایی که بچه دار شده اند، شایع تر است.
- ( OAB) مثانه بیش فعال ، بی اختیاری فوریتی : با بی اختیاری فوریتی، نیاز شدیدی به ادرار ناگهانی احساس می کنید.. اغلب، این تمایل به دفع فوری ادرار آنقدر قوی است که نمی توانید به موقع به توالت برسید. “مثانه بیش فعال” اصطلاح دیگری برای میل ناگهانی و مکرر به ادرار کردن است. افراد مبتلا به مثانه بیش فعال ممکن است نشت ادرار داشته باشند یا دچار نشت ادرار نشوند .
- بی اختیاری مختلط : با بی اختیاری مختلط، علائم بی اختیاری استرسی و فوریت را با هم دارید.
راه کارهایی برای کنترل بی اختیاری ادرار در زنان
در اینجا مواردی وجود دارد که می تواند به کاهش نشت ادرار کمک کند:
- مقدار مایعی را که می نوشید، به خصوص چند ساعت قبل از خواب کاهش دهید.
- هر گونه غذا یا نوشیدنی را که علائم شما را بدتر می کند کاهش دهید. برخی افراد متوجه می شوند که الکل، کافئین یا غذاهای تند یا اسیدی مثانه را تحریک می کنند.
- اگر اضافه وزن دارید سعی کنید وزن کم کنید. پزشک شما می تواند به شما در انجام این کار به روشی سالم کمک کند.
- اگر دیابت دارید، قند خون خود را تا حد امکان نزدیک به سطح هدف خود نگه دارید.
- اگر داروهایی به نام دیورتیک (مدر=ادرار آور) مصرف می کنید، از قبل برنامه ریزی کنید. این داروها نیاز به ادرار کردن را افزایش می دهند. سعی کنید آنها را زمانی که می دانید برای چند ساعت در نزدیکی توالت خواهید بود، مصرف کنید. اگر به دلیل دیورتیک ها مدام با نشت ادرار مشکل دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا می توانید دوز کمتری مصرف کنید یا به داروی دیگری تغییر دهید.
تکنیک هایی که می توانند به بهبود کنترل بی اختیاری مثانه کمک کنند
- بازآموزی مثانه : در طول بازآموزی مثانه، در زمان های برنامه ریزی شده به توالت می روید. به عنوان مثال، ممکن است پزشک یا فیزیوتراپیست به شما بگوید که هر یک ساعت به توالت بروید. . سعی کنید تمام یکساعت را صبر کنید، حتی اگر لازم باشد که زودتر بروید،اینکار را نکنید. راس هر یکساعت خودتان را وادار به رفتن کنید، حتی اگر احساس نمی کنید که نیازی به این کار دارید. سپس، هنگامی که عادت کردید هر یکساعت بروید، مدت زمانی را که برای توالت رفتن منتظر می مانید افزایش دهید. با گذشت زمان، ممکن است بتوانید مثانه خود را “بازآموزی” کنید و تا 3 یا 4 ساعت بین زمان های رفتن به توالت صبر کنید.
- تمرین عضلات کف لگن : شامل یادگیری تمرینات برای منقبض کردن و ریلکس کردن عضلات لگن شما است. اینها شامل عضلاتی است که جریان ادرار و حرکات روده را کنترل می کنند. وقتی درست انجام شود، این تمرینات می توانند کمک کنند. اما مردم اغلب آنها را اشتباه انجام می دهند. از پزشک یا پرستار خود بپرسید که چگونه آنها را به درستی انجام دهید. پزشک شما ممکن است کار با یک فیزیوتراپیست را پیشنهاد دهد که آموزش خاصی در این تمرینات دارد.
- پساری واژینال: ابزاری مفید برای کنترل بیاختیاری ادرار، به ویژه نوع استرسی آن، در بانوان است. این وسیله با قرارگیری در واژن، از مجرای ادرار و مثانه حمایت کرده و به جلوگیری از نشت ادرار هنگام فعالیتهایی مانند سرفه، عطسه یا ورزش کمک میکند. پساری، راه حلی غیرجراحی است که با بهبود موقعیت آناتومیکی، فشار لازم را برای مهار ادرار فراهم میآورد و میتواند کیفیت زندگی فرد را به طور قابل توجهی ارتقا بخشد. انتخاب نوع مناسب پساری نیازمند مشورت با پزشک است.
آیا مراجعه به پزشک برای بی اختیاری ادرار در زنان یک نیاز است؟
بله. پزشک شما می تواند بفهمد که چه چیزی ممکن است باعث بی اختیاری شما شود. آنها همچنین می توانند راه هایی را برای تسکین مشکل پیشنهاد دهند.
هنگامی که با پزشک خود صحبت می کنید، بپرسید که آیا هر یک از داروهایی که مصرف می کنید می تواند باعث علائم شما شود یا خیر. برخی از داروها می توانند باعث بی اختیاری یا بدتر شدن آن شوند.
برخی افراد پوشیدن پد یا لباس زیر مخصوص را انتخاب می کنند. اگر هر چند وقت یک بار به طور تصادفی نشت ادرار دارید، اینها می توانند کمک کنند. اما اگر از آنها زیاد استفاده کنید ،می توانند باعث تحریک پوست شوند. اگر بی اختیاری ادراری دارید، از پزشک خود بپرسید که چگونه آن را درمان کنید.
بی اختیاری ادرار در زنان چگونه درمان می شود؟
گزینه های درمانی بسته به نوع بی اختیاری شما متفاوت است. برخی از گزینه ها عبارتند از:
- داروهایی برای شل کردن مثانه
- جراحی برای ترمیم بافت هایی که از مثانه حمایت می کنند یا برای بهبود جریان ادرار
- تحریک الکتریکی اعصابی که مثانه را عصبدهی می کنند
بی اختیاری ادرار در افرادی که یائسگی را پشت سر گذاشته اند شایع تر است. برخی افراد بعد از یائسگی دچار خشکی واژن می شوند. اگر این مورد برای شما اتفاق افتاده باشد، درمان با استروژن موضعی میتواند کمک کند.
امید به بهبود بی اختیاری ادرار در زنان
بسیاری از افراد مبتلا به بی اختیاری می توانند کنترل مثانه را دوباره به دست آورند یا حداقل میزان نشت خود را کاهش دهند. مهمترین امر این است که به پزشک خود اطلاع دهید تا رویکردی را معرفی کنند که به شما کمک می کند.
تشخیص بی اختیاری ادرار با تست نوار مثانه
تشخیص بیاختیاری ادرار با تست نوار مثانه (یورودینامیک) یک روش دقیق برای ارزیابی عملکرد مثانه و مجرای ادرار است. این تست شامل اندازهگیریهایی نظیر فشار مثانه هنگام پر شدن و تخلیه، جریان ادرار، و فعالیت عضلات کف لگن است. نتایج تست میتوانند نوع بیاختیاری (مانند بیاختیاری استرسی، فوری یا مختلط) را مشخص کرده و علت زمینهای آن را، نظیر ضعف اسفنکتر، هایپرموبیلیتی مجرای ادرار یا مشکلات عصبی، شناسایی کنند. این اطلاعات برای برنامهریزی بهترین روش درمانی ضروری هستند.
مطالعه بیشتر: تست یورودینامیک یا تست نوار مثانه چیست و چه کاربردی دارد؟