منبع:
علائم تومور نخاعی چیست؟ درمان تومور نخاعی
فهرست مطالب
بعضی از بیماری‌ها سلامت فرد را به‌شدت تحت تاثیر قرار می‌دهند یا حتی ممکن است امید او به زندگی را بسیار کم کنند. داشتن تومور یکی از عواقب ناخوشایندی است که زندگی هر فردی را می‌تواند دستخوش تغییر کند. اما تومورها انواع متفاوتی دارند که یکی از آن‌ها تومور نخاعی است.
تومور نخاعی (Spinal Cord Tumor) نوعی بیماری است که در آن رشد غیر‌قابل کنترل سلول‌ها در کانال نخاعی یا در استخوان‌های ستون فقرات رخ می‌دهد. این تومور ممکن است در داخل یا کنار نخاع نیز رشد کند. با وجود اگر برای تشخیص و درمان این بیماری به‌موقع و سریع اقدام کنید، می‌توانید جلوی دائمی شدن آسیب نخاعی را بگیرید.
پیشرفت‌های اخیر در گزینه‌های درمانی، ابزار‌ها و تکنیک‌های جراحی، درمان این نوع تومور را آسان‌تر کرده است. با ما تا انتها همراه باشید تا به بررسی دقیق تومور در نخاع و راه‌های درمان آن بپردازیم.
علائم تومور نخاعی
از آن‌جایی که تومورهای نخاعی در طول زمان به‌کندی رشد می‌کنند، علائم آن‌ها در طی ماه‌ها ظاهر می‌شوند و انواع و شدت این تومور در افراد متفاوت است. کمر‌درد، به‌ویژه در ناحیه میانی یا پایین کمر، شایع ترین علامت تومور نخاعی خوش خیم و تومور نخاعی بدخیم است. چنین دردی برخلاف کمردردهای مشابه، به علت مسائلی مانند استرس یا فعالیت بدنی نیست.
با این‌حال درد ممکن است با فعالیت افزایش یابد و در شب، هنگام دراز کشیدن شدید‌تر شود. از طرفی درد ممکن است از پشت به باسن، پا‌ها یا بازو‌ها گسترش یابد و در طول زمان بد‌تر شود.
بسته به محل و نوع تومور، علائم و نشانه‌های دیگری نیز می‌توانند هشدار لازم را به بیمار دهند. با توجه به این‌که تشخیص سریع در رسیدگی به تومور نخاعی بسیار مهم است، در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر باید فورا به
دکتر مغز و اعصاب
مراجعه کنید:- درد در محل تومور به دلیل رشد آن
- کمر‌درد که اغلب به سایر قسمت‌های بدن سرایت می‌کند.
- احساس حساسیت به گرما و سرما در کمر
- نا‌توانی در کنترل عملکرد روده یا مثانه
- مشکل در راه رفتن که گاهی منجر به زمین خوردن شود.
- کمر‌دردی که در هنگام شب شدید‌تر شود.
عکس تومور نخاعی را می‌توانید در تصویر زیر ببینید:
تشخیص تومور نخاعی
تشخیص این نوع تومورها با معاینه فیزیکی، بررسی تاریخچه پزشکی به‌طور کامل و ارزیابی دقیق عصبی آغاز می‌شود. اگر
دکتر تومور نخاعی
به وجود تومور در ستون فقراتتان شک کند، از شما می‌خواهد تا آزمایش‌های زیر را انجام دهید تا محل دقیق تومور مشخص شده و وجود آن تایید شود.تشخیص تومور نخاعی با ام آر آی ستون فقرات
با ام آر آی تصاویر دقیق از ستون فقرات، نخاع و اعصاب شما به‌دست می‌آید. ام آر آی معمولا روش تشخیصی ترجیح داده شده برای تشخیص تومورهای نخاع و بافت‌های اطراف آن است.
یک ماده حاجب یا کنتراست(Contrast Agent) که به مشخص کردن بافت‌ها و ساختار‌های خاص کمک می‌کند، ممکن است در‌طول آزمایش به‌صورت وریدی در دست یا ساعد شما تزریق شود.
برخی از افراد مبتلا به تنگنا‌هراسی (Claustrophobia) ممکن است در داخل دستگاه ام آر آی احساس خفگی کنند یا صدای کوبیدن دستگاه برایشان آزار‌دهنده باشد. اما پرسنل معمولا برای کم کردن صدا به شما گوش‌گیر می‌دهند و بعضی از اسکنر‌ها مجهز به تلویزیون یا هدفون هستند.
اگر خیلی مضطرب هستید، با دکتر مغز و اعصاب خود در مورد مصرف آرام‌بخش قبل از ورود به دستگاه ام آر آی مشورت کنید. اگر شرایط خیلی خاص باشد، ممکن است نیاز به انجام
بیهوشی
عمومی باشد.تشخیص تومور نخاعی با تومور‌گرافی کامپیوتری (CT)
این آزمایش از یک پرتو باریک تابش (Radiation) برای گرفتن تصاویر دقیق از ستون فقرات شما استفاده می‌کند. گاهی آن را با یک رنگ کنتراست تزریقی ترکیب می‌کنند تا تغییرات غیر‌طبیعی در کانال نخاعی یا نخاع راحت‌تر مشاهده شود. سی‌تی اسکن به‌ندرت برای کمک به تشخیص تومورهای ستون فقرات استفاده می‌شود.
تشخیص تومور نخاعی با بیوپسی
بیوپسی یا نمونه برداری از بافت تنها راه تعیین نوع دقیق تومور ستون فقرات است. دکتر تومور نخاعی با بررسی یک نمونه بافت کوچک در زیر میکروسکوپ به تشخیص نهایی می‌رسد. نتایج بیوپسی به انتخاب نوع درمان کمک زیادی می‌کند.
علت ابتلا به تومور نخاعی چیست؟
بیشتر تومو‌های نخاعی از نوع تومورهای ثانویه هستند. آن‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که سلول‌های ریه، سینه،
پروستات
یاسرطان
های دیگر از طریق خون یا سیستم لنفاوی پخش شوند و به ستون فقرات برسند. سپس به‌مرور زمان رشد کرده و در آن‌جا تومور را می‌سازند.انواع تومور در نخاع
تومورهای نخاعی بر‌اساس محل رشدشان در بدن به دو دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- تومورهایی که از نخاع شروع می‌شوند، تومورهای اولیه نخاعی نام دارند.
- تومورهایی که در قسمت‌های دیگر بدن شروع می‌شوند، سپس به نخاع می‌رسند و در آن‌جا گسترش می‌یابند، تومورهای متاستاتیک (Metastatic) یا ثانویه نخاعی نامیده می‌شوند.
پیشگیری از ابتلا به تومور نخاعی
به غیر از قرار گرفتن در معرض اشعه، هیچ دلیل شناخته شده دیگری برای ابتلا به تومورهای نخاعی وجود ندارد. پس باید تا جای ممکن از قرار گرفتن در معرض اشعه پرهیز کنید، زیرا در حال‌حاضر هیچ راه مشخصی برای محافظت از بدن در برابر بیشتر این تومورها وجود ندارد.
درمان تومور نخاعی
پزشکان چند رشته باید در مورد انتخاب روش صحیح درمان مشورت و هم‌فکری کنند و سرانجام به نتیجه نهایی برسند.
معمولا متخصصان جراحی ستون فقرات، انکولوژیست پزشکی، انکولوژیست پرتوشناسی و متخصصان مربوطه دیگر، با در‌نظر گرفتن جنبه‌های مختلف سلامت کلی بیمار به انتخاب نوع درمان می‌پردازند. با توجه به این امر، درمان تومور نخاعی به دو دسته جراحی و غیر‌جراحی تقسیم می‌شود که در زیر به توضیح هر یک خواهیم پرداخت.
درمان تومور نخاعی بدون جراحی
این نوع درمان شامل مشاهده،
شیمی درمانی
و پرتو‌درمانی است. دکتر تومور نخاعی معمولا تومورهایی را که بدون علامت هستند یا علائم خفیف دارند و به‌نظر نمی‌رسد که در‌حال تغییر یا پیشرفت باشند، با ام آر آی‌های منظم، مشاهده و نظارت می‌کند.بعضی از تومورها با شیمی درمانی و تعدادی دیگر با پرتو‌درمانی بهبود می‌یابند. با این‌حال، انواع خاصی از تومورهای متاستاتیک وجود دارد که به‌شکل ذاتی نسبت به پرتو مقاوم هستند.
از جمله این تومورها می‌توان به تومورهای دستگاه گوارش و کلیه اشاره کرد که در این موارد، جراحی ممکن است تنها گزینه درمانی قابل قبول باشد. در ادامه مبحث درمان‌های غیر‌جراحی، به توضیح دو نوع درمان اصلی پرداختیم.
درمان تومور نخاعی با پرتو‌درمانی
این روش درمانی ممکن است برای از بین بردن بقایای تومورهایی که پس از جراحی باقی می‌مانند، استفاده شود. از پرتو‌درمانی برای درمان تومورهای غیر‌قابل عمل یا آن دسته از تومورهایی که جراحی برایشان بسیار خطرناک است، استفاده می‌کنند.
در طی درمان، دارو‌هایی ممکن است به کاهش بعضی از عوارض جانبی پرتو‌درمانی، مانند تهوع و
استفراغ
کمک کنند که پزشک آن‌ها را تجویز می‌کند.درمان تومور نخاعی با شیمی درمانی
شیمی درمانی یک درمان استاندارد برای بسیاری از انواع سرطان است. در این نوع درمان از دارو‌ها برای از بین بردن سلول‌های سرطانی یا جلوگیری از رشد آن‌ها استفاده می‌شود. دکتر تومور نخاعی شما می‌تواند تعیین کند آیا شیمی درمانی به‌تنهایی ممکن است برای شما مفید باشد یا در کنار آن نیاز به پرتو‌درمانی دارید.
عمل جراحی تومور نخاع کمر
عمل جراحی معمولا برای تومورهایی است که با وجود خطر قابل قبول آسیب نخاعی، برداشته می‌شوند. پیشرفت تکنولوژی و اختراع وسایل جراحی جدید، به جراحان این امکان را داده است که دسترسی به تومورهایی را که در گذشته غیر‌قابل دسترس در نظر گرفته می‌شدند، ممکن شود.
میکروسکوپ‌های قدرتمند که در جراحی‌های میکروسکوپی استفاده می‌شوند، تشخیص تومور را از بافت سالم بدن آسان‌تر کرده است. پزشکان همچنین می‌توانند روی عملکرد نخاع و دیگر مناطق مهم عصبی در طول عمل، نظارت داشته و احتمال آسیب به آن‌ها را به حداقل برسانند.
اما با وجود جدید‌ترین امکانات و تکنولوژی پیشرفته در جراحی، همه تومورها قابلیت برداشته شدن را ندارند. زمانی که تومور به‌طور کامل برداشته نشود، جراحی ممکن است با پرتو‌درمانی یا شیمی درمانی یا هر دوی آن‌ها همراه باشد.
بهبودی بعد از جراحی نخاع معمولا هفته‌ها یا بیشتر، بسته به نوع عمل و مکان تومور، طول می‌کشد. شما ممکن است در طول این مدت، به‌طور موقت بی‌حسی یا سایر عوارض بعد از عمل تومور نخاع، از جمله خونریزی و آسیب به بافت عصبی را تجربه کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر در‌حال حاضر تحت درمان برای هر نوعی از سرطان هستید و یک یا چند مورد از علائم و نشانه‌‌هایی از موارد ذکر شده در این مقاله را دارید، باید فورا به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. داشتن سابقه خانوادگی سرطان، سن بالا و سیگاری بودن نیز مواردی هستند که باید با دکترتان در میان بگذارید.
سوالات متداول در تومور نخاعی
در ادامه سوالات رایج کاربران را پاسخ می‌دهیم.
طول عمر بیماران تومور نخاعی چقدر است؟
تقریبا از هر ۱۰۰ نفر، ۷۰ نفر (حدود ۷۰ درصد) به مدت یک سال یا بیشتر پس از تشخیص زنده می‌مانند. حدود ۴۰ نفر از ۱۰۰ نفر به مدت ۵ سال یا بیشتر پس از تشخیص می‌توانند به زندگی خود ادامه دهند.
ایا تومور نخاع کشنده است ؟
در بعضی موارد اگر بتوان با جراحی کل تومور را برداشت، امکان بهبودی وجود دارد اما اغلب این امر امکان‌پذیر نیست.
چقدر طول می‌کشد تا پس از برداشتن تومور نخاعی بهبود یابیم؟
به‌طور معمول، بیماران به مدت ۵ الی ۱۰ روز پس از جراحی برداشتن تومور نخاع در بیمارستان بستری می‌مانند. مدت زمان بهبودی در افراد متفاوت بوده و از ۳ ماه تا یک سال متغیر است.
سخن نهایی
نخاع و ستون فقرات بخش مهمی از بدن را تشکیل می‌دهند که به‌راحتی می‌توان ادعا کرد با آسیب دیدن آن‌ها، زندگی فرد فلج خواهد شد. ما در این مقاله به بررسی کامل تومور نخاعی پرداختیم. اگر در شرایطی بودید که دسترسی به دکتر برایتان ممکن نبود، پس از گرفتن نوبت از
بادکتر مغز و اعصاب آنلاین
مشورت کنید و سوالات خود را با او مطرح کنید.