پای دیابتی چیست؟

افراد دیابتی به دلیل قند خون بالا در طولانی مدت مستعد مشکلات متعددی از جمله پای دیابتی هستند. هنگامی که بدن نمی‌تواند انسولین به مقدار کافی تولید کند یا این که انسولین تولید شده را به طور موثری استفاده کند، فرد مبتلا به دیابت است.

انسولین هورمونی است که وظیفه‌ی آن کمک به سلول‌ها در جذب گلوکز (قند) خون و مصرف انرژی است.

بنابراین زمانی که قند موجود در خون وارد سلول ها نشود، قند موجود در پلاسمای خون بالا می‌رود. سطح بالای قند خون برای طولانی مدت می‌تواند به قسمت‌های مختلف بدن از جمله پاها آسیب برساند. دو مشکل اصلی در پای افراد دیابتی وجود دارد که هر کدام می‌توانند عوارض جدی داشته باشند.

نوروپاتی دیابتی

با گذشت زمان دیابت می‌تواند موجب آسیب به عصب‌ها شود و حس اندام‌های فرد (مخصوصا پاها) از بین می‌رود. اگر اعصاب پاها آسیب ببینند ممکن است احساس سرما، گرما و درد نداشته باشید همچنین باعث می‌شود که در پاها احساس سوزش کنید.

این فقدان حس را نوروپاتی حسی دیابت گویند. کم شدن حس و آگاهی ممکن است منجر به افزایش خطر بریدگی، زخم و تاول شود.

به دنبال نوروپاتی دیابتی زخم‌های وارد شده به پاها را احساس نمی‌کنید و به همین دلیل آسیب می تواند پیش روی کرده و حتی باعث ایجاد عفونت شود. همچنین عضلات پا ممکن است سالم عمل نکنند زیرا اعصابی که باعث عملکرد عضله می شوند دچار آسیب شده اند.

همچنین حرکت و چرخش پاها نیز به درستی صورت نمی‌گیرد و باعث ایجاد فشار بیش از حد به یک ناحیه از پاها می‌شود. به صورت کلی مشکلات مربوط به پاها به دلیل آسیب به عصب و بیماری‌های عروق محیطی است.

دیابت موجب تغییراتی در عروق خونی، از جمله شریان‌ها می‌شود. به علاوه در بیماری‌های عروق محیطی، چربی‌ها در دیواره‌ی عروق رسوب کرده و موجب انسداد عروق می‌شود. این انسداد، جریان خون به اندام ها را محدود می‌کند.

همچنین کاهش جریان خون می‌تواند موجب درد، عفونت و کاهش بهبود زخم ها شود. عفونت شدید گاهی نیز موجب بد شکلی های پا و در نهایت قطع اندام می‌شود.

دیابت موجب تغییراتی در عروق خونی، از جمله شریان‌ها می‌شود. به علاوه در بیماری‌های عروق محیطی، چربی‌ها در دیواره‌ی عروق رسوب کرده و موجب انسداد عروق می‌شود.

علائم پای دیابتی

علائم ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و بستگی به مسائلی دارد که فرد در آن زمان تجربه می‌کند. علائمی که به دنبال پای دیابتی ممکن است ایجاد شود شامل موارد زیر است:

• از دست دادن حس پاها
• بی حسی و سوزن سوزن شدن پاها
• تاول‌ها و زخم‌های بدون درد
• تغییرات رنگ پوست
• تغییر دمای پوست
• رگه‌های قرمز
• زخم‌های خشک یا زخم همراه با ترشح
• سوزش دردناک
• تغییر شکل پاها

اگر عفونت در پاها ایجاد شود یا عفونت همراه با زخم باشد فرد ممکن است هر کدام از علائم زیر را تجربه کند:

• تب

• احساس لرز در بدن

• قند خون غیر قابل کنترل
• لرزش
• شوک
• قرمزی

اگر بیمار هر کدام از علائم عفونت را مشاهده کند باید فورا به پزشک مراجعه کند.

در کنار بیماری دیابت، تاول‌ و زخم‌های زیادی در پاهات داری؟

برای درمان فوری، همین الان مشاوره بگیر!

عوارض

نوروپاتی دیابتی و بیماری‌های عروق محیطی شرایطی جدی هستند که باید از آن‌ها مراقبت شود و هر دو باعث عوارضی می‌شوند که می‌تواند اثرات منفی جدی داشته باشد. این عوارض ممکن است شامل هر کدام از موارد زیر باشد:

• ایجاد زخم و جراحاتی در پاها که خوب نمی‌شوند.
• عفونت‌ها از جمله عفونت پوست، عفونت استخوان و آبسه ها
• گانگرن (عفونت موجب از بین رفتن و مرگ بافت‌ها می‌شود)
• تغییر شکل پاها
• پای شارکوت (روی استخوان‌ها، مفاصل، بافت‌های نرم و مچ پا تاثیر می‌گذارد، استخوان‌ها ضعیف شده و به راحتی می‌شکند، مفاصل پا و مچ پا نیز دچار در رفتگی می شوند و موجب بد شکل شدن پاها می شود.)

درمان پای دیابتی

درمان مشکلات پای دیابتی با توجه به شدت بیماری متفاوت است و طیف گسترده‌ای از درمان‌های جراحی و غیر جراحی در دسترس است.

درمان‌های غیر جراحی

به طور معمول اولین روش درمان مشکلات پای دیابتی است. برخی از این درمان‌ها عبارتند از:

• تمیز نگه داشتن زخم و پانسمان
• ابزارهایی برای بی حرکتی مانند: Cast Boot و Total Contact Cast
• مراقبت دقیق از پاها زمانی که دچار گانگرن شده‌اند تا هنگامی که قطع شوند

درمان‌های جراحی

زمانی که روش‌های غیر جراحی برای درمان مشکلات پای دیابتی موثر نباشد می‌توان از روش‌های جراحی کمک گرفت. درمان های جراحی شامل موارد زیر است:

• برداشتن بافت مرده یا فاسد
• جرای پای شارکوت
• بای پس عروق برای بیماری عروق محیطی یا جراحی داخل عروقی و قرار دادن استنت

با دریافت نوبت از پزشک متخصص، زخم پای دیابتی رو درمان کن!

مراقبت از پای دیابتی

انجام یک سری از کارها برای برای پیشگیری از مشکلات پای دیابتی در افراد مبتلا به دیابت ضروری است. سالم نگه داشتن پاها مهم بوده و باید مراقب بهداشت پاها باشید. برای این منظور بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:

• چک کردن روزانه‌ی پاها: فرد مبتلا به دیابت باید هر روز پاهای خود را بررسی کند، یا اینکه از کسی بخواهد که هر گونه تغییر و آسیب در پاها را به او بگوید.
• شستن روزانه‌ی پاها: تمیز نگه داشتن پاها برای جلوگیری از عفونت پاها در افراد دیابتی ضروری است.
• پوشیدن کفش و جوراب مناسب: این مساله می‌تواند باعث جلوگیری از آسیب به پاها شود، در عین حال از پوشیدن کفش و جوراب تنگ نیز خودداری کنید.
• کوتاه کردن ناخن ها: ناخن‌ها را با دقت و صاف کوتاه کنید زیرا ناخن‌های گرد باعث

  فرو رفتن ناخن در گوشت

  و در نهایت موجب عفونت پا می‌شوند.
• مراقبت از

  میخچه و پینه‌ی پا

  : میخچه و پینه‌ی پا را با دقت درمان کنید. هرگز میخچه را برندارید زیرا خطر عفونت را افزایش می‌دهد.
• مراقبت از پاها در گرما و سرمای شدید: قرار گرفتن پاها در معرض سرما یا گرمای شدید می‌تواند موجب آسیب به پاها در افراد دیابتی شود.
• کنترل قند خون: قند خون خود را کنترل کنید زیرا قند خون کنترل نشده احتمال مشکلات پا را در افراد دیابتی بیشتر می‌کند.
• ترک سیگار: سیگار تاثیر منفی بر روی جریان خون به بافت‌ها دارد.
• معاینه‌ی منظم پاها: معاینه توسط پزشک برای جلوگیری از عفونت، بدشکلی‌های پا و قطع پا ضروری است.
• پیشگیری از دیابت

دیابت می‌تواند مشکل جدی برای پاها ایجاد کرده و عفونت، تغییر شکل پا یا حتی قطع آن شود. با این حال بسیاری از این مشکلات را می‌توان به حداقل رساند یا به صورت کلی پیشگیری کرد. در حالی که کنترل قند خون و‌ پیروی از توصیه‌های پزشک بهترین راه برای پیشگیری از این مشکلات است، مراقبت از خود و بررسی منظم پاها توسط پزشک نیز می تواند از مشکلات پاها در افراد دیابتی جلوگیری کند.

چه موقع برای درمان پای دیابتی به پزشک مراجعه کنیم؟

افراد مبتلا به دیابت باید به طور منظم و به عنوان بخشی از مراقبت‌های خود به

متخصص داخلی

مراجعه کنند. با این وجود در صورت مشاهده‌ی هر کدام از علائم زیر باید سریعا به پزشک مراجعه کنید:

• تغییر رنگ پوست پا

• ورم پا یا مچ پا

• تغییر دمای پا
• زخم‌های مداوم پا
• رشد ناخن درون پا
• خشک شدن یا ترک خوردن پاشنه پا
• علائم عفونت
• درد یا سوزن سوزن شدن پا یا مچ پا
• بیماری پای ورزشکاران یا سایر عفونت‌های قارچی پا