آزمایش شمارش گلبول قرمز خون (RBC) + تفسیر آزمایش

آزمایش RBC یا شمارش گلبول قرمز خون آزمایشی است که میزان گلبول‌های قرمز شما را اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش به عنوان بخشی از

آزمایش خون (CBC)

گلبول‌های قرمز خون (RBC) در مغز استخوان ساخته می‌شود و حاوی هموگلوبین (پروتئینی است که اکسیژن را به بافت‌های بدن منتقل می‌کند) هستند. این سلول‌ها به عنوان گلبول‌های قرمز هم شناخته می‌شوند.

آزمایش RBC چرا انجام می‌شود؟

آزمایش RBC یا شمارش گلبول‌های قرمز می‌تواند به تشخیص کم‌خونی و سایر شرایطی که بر گلبول‌های قرمز تأثیر می‌گذارد، کمک کند. انواع مختلف کم‌خونی با علل مختلف وجود دارد. پایین بودن تعداد گلبول‌های قرمز نشانه‌ی اصلی کم‌خونی است. اگر نتایج شمارش گلبول‌های قرمز غیرطبیعی باشد، معمولاً آزمایش‌های اضافی برای تشخیص علت بالا یا پایین بودن گلبول‌های قرمز انجام می‌شود.

شمارش گلبول‌های قرمز همچنین ممکن است برای کمک به تشخیص سایر مشکلات پزشکی یا بیماری‌هایی که بر گلبول‌های قرمز تأثیر می‌گذارد، مانند مشکلات کلیوی، سرطان گلبول‌های سفید خون یا مشکلات مربوط به مغز استخوان استفاده شود.

چرا به آزمایش شمارش گلبول قرمز خون (RBC) نیاز دارم؟

شما ممکن است این آزمایش را به عنوان بخشی از آزمایش CBC (آزمایش شمارش کامل خون) که اغلب در یک چکاپ معمول گنجانده می‌شود، انجام دهید. همچنین اگر علائمی مبنی بر کم یا زیاد بودن گلبول‌های قرمز خون را داشته باشید ممکن است به این آزمایش نیاز داشته باشید.

علائم کم بودن تعداد گلبول‌های قرمز خون عبارت‌اند از:

• ضعف
• خستگی
• پوست رنگ‌پریده
• ضربان قلب سریع.

علائم افزایش تعداد گلبول‌های قرمز خون عبارت‌اند از:

• سردرد
• سرگیجه
• مشکلات بینایی.

همچنین ممکن است این آزمایش را برای بررسی مشکلات خاص سلامتی مانند خونریزی داخلی، کم‌خونی، بیماری کلیوی و برخی سرطان‌ها انجام دهید.

پزشک شما ممکن است به دلایل زیر این آزمایش را تجویز کند:

• به عنوان بخشی از معاینه معمول
• اگر علائم کم خونی مانند خستگی، سردرد، از دست دادن اشتها یا مشکلات تمرکز دارید.
• اگر علائم دیگری از تغییرات سلول‌های خونی مانند تب، عفونت یا ضعف دارید.
• وقتی تحت درمانی قرار می گیرید که می‌تواند بر تعداد سلول‌های خونی شما تأثیر بگذارد، مانند شیمی‌درمانی
• برای نظارت بر یک مشکل سلامتی طولانی مدت که ممکن است نتایج شمارش خون شما را تغییر دهد، مانند بیماری مزمن کلیه.

پزشک شما علت درخواست آزمایش RBC و نتایج آزمایش را برای شما توضیح خواهد داد.

آزمایش شمارش گلبول قرمز خون (RBC) چگونه انجام می‌شود؟

در ادامه همه مراحل انجام آزمایش RBC از شرایط انجام آزمایش و آمادگی‌های لازم، نمونه مورد نیاز، و نحوه انجام آزمایش RBC را با هم مرور می‌کنیم.

شرایط انجام آزمایش RBC

برای انجام این آزمایش نیازی به آمادگی نیست. برای انجام آزمایش RBC نیازی به ناشتا بودن نیست. از آنجایی‌که این آزمایش عموماً همراه با دیگر آزمایش‌ها در قالب آزمایش چکاپ بدن انجام می‌شود، ممکن است برای انجام دیگر آزمایش‌ها نیاز به ناشتا بودن داشته باشید، اما برای انجام آزمایش RBC نیازی به ناشتا بودن نیست و در هر ساعتی از روز می‌توانید این آزمایش را انجام بدهید. برخی از داروها می‌توانند بر تعداد گلبول‌های قرمز خون تأثیر بگذارند، بنابراین مطمئن شوید که پزشک شما از تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه‌ای که مصرف می‌کنید، مطلع است.

ممکن است پزشک به شما پیشنهاد کند که قبل از انجام آزمایش RBC موارد زیر را انجام ندهید:

• به شدت ورزش نکنید.
• استرس نداشته باشید.
• کم آب نشوید.
• الکل ننوشید.
• داروهای خاصی مصرف نکنید.

در مورد همه داروها، گیاهان، ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. این موارد حتی شامل داروهایی است که نیازی به نسخه ندارند و داروهای غیرقانونی که ممکن است استفاده کنید.

نمونه مورد نیاز برای انجام آزمایش RBC

برای انجام آزمایش شمارش گلبول‌های قرمز خون به نمونه خون وریدی نیاز است. این نمونه از یکی از سیاهرگ‌های بدن (عموماً آرنج) طی یک نمونه‌گیری معمولی گرفته می‌شود. نمونه خون در لوله‌ی مخصوصی گرفته می‌شود که حاوی ماده ضد انعقاد خاصی است.

معمولاً خونگیری کمتر از ۳ دقیقه طول می‌کشد. هنگامی که سوزن وارد می‌شود، ممکن است یک درد یا سوزش کوتاه ایجاد شود که می‌تواند از خفیف تا متوسط ​​متغیر باشد.

برخی از افراد هنگام ورود سوزن به بدن یا مشاهده خون احساس عصبی بودن یا ناراحتی می‌کنند. در صورتی که احساس عصبی بودن یا اضطراب می‌کنید، حتماً به فردی که خون می گیرد بگویید. او می‌تواند سعی کند شما را تا آنجا که ممکن است راحت کند. نگاه کردن به دور یا صحبت با کسی برای حواس‌پرتی شما گاهی اوقات می‌تواند کمک کند.

نحوه انجام آزمایش RBC

بعد از نمونه‌گیری، نمونه به آزمایشگاه منتقل می‌شود و با استفاده از دستگاه خاصی بررسی می‌شود. این دستگاه تعداد سلول‌های خونی در هرمیکرولیتر از خون را می‌سنجد. در صورت درخواست پزشک ممکن است سلول‌های خونی از جمله RBCها زیر میکروسکوپ هم بررسی شوند. بررسی گلبول‌های قرمز خون در زیر میکروسکوپ علاوه بر تخمین تعداد، مورفولوژی و شکل و ناهنجاری‌های احتمالی گلبول‌های قرمز خون را هم بررسی می‌کند.

محدوده طبیعی شمارش RBC چقدر است؟

گزارش نتایج ممکن است از چند ساعت تا چند روز کاری طول بکشد. نتایج ممکن است مستقیماً برای شما و پزشک شما ارسال شود. حتی ممکن است نتایج در یک پورتال سلامت آنلاین در دسترس باشد.

تعداد گلبول‌های قرمز به عنوان تعداد سلول‌ها در هر میکرولیتر (سلول/میکرولیتر) نوشته می‌شود. محدوده طبیعی گلبول‌های قرمز به عواملی مانند سن و جنس بستگی دارد. RBC همچنین می‌تواند تحت تأثیر ارتفاع در ناحیه‌ای که آزمایش انجام می‌شود، قرار گیرد. محدوده نرمال

شمارش طبیعی گلبول‌های قرمز خون به صورت حدودی عبارت‌ است از:

• مردان: ۴.۷ تا ۶.۱ میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر خون
• زنان: ۴.۲ تا ۵.۴ میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر خون
• کودکان: ۴.۰ تا ۵.۵ میلیون گلبول قرمز در هر میکرولیتر خون.

محدوده نرمال آزمایشگاه‌های مختلفی ممکن است کمی با هم متفاوت باشند. از این رو نتیجه آزمایش CBC را بر اساس محدوده نرمالی که در برگه آزمایش قید شده است، مقایسه کنید.

تفسیر نتایج آزمون

از آنجا که عوامل متعددی می‌توانند بر تعداد گلبول‌های قرمز تأثیر بگذارند، مهم است که با پزشک خود صحبت کنید تا بدانید نتایج آزمایش شما به چه معناست.

بازه‌ی مقادیر متوسط ​​بین آزمایشگاه‌های مختلف ممکن است به طور نامحسوس متفاوت باشد. برخی آزمایشگاه‌ها از دستگاه‌های مختلفی استفاده می‌کنند یا نمونه‌های مختلف را آزمایش می‌کنند. به طور کلی، محدوده مرجع برای بزرگسالان معمولاً بین ۴ تا ۶ میلیون سلول در هر میکرولیتر خون است. مردان معمولاً محدوده مرجع بالاتری دارند.

تعداد RBC مورد انتظار در نوزادان، کودکان و نوجوانان بسته به سن آن‌ها می‌تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. تعداد گلبول‌های قرمز اغلب در نوزادان تازه متولد شده بیشتر است.

طول عمر معمولی گلبول قرمز ۱۲۰ روز است؛ بنابراین آن‌ها باید دائماً جایگزین شوند. اریتروپویتین هورمونی است که در کلیه‌ها ساخته می‌شود و برای تحریک مغز استخوان و تولید گلبول‌های قرمز خون ترشح می‌شود. شرایط بهداشتی که ایجاد و عملکرد طبیعی گلبول‌های قرمز را مختل می‌کند، می‌تواند باعث ایجاد تعداد غیر طبیعی گلبول قرمز شود.

نتیجه RBC عموماً در کنار نتیجه آزمایش‌های دیگر مانند دیگر پارامترهای آزمایش CBC تفسیر می‌شود. در ادامه مقادیر بالا و پایین RBC و دلیل آنها را بررسی می‌کنیم.

دلایل افزایش تعداد گلبول قرمز خون (چه چیزی باعث افزایش تعداد گلبول‌های قرمز خون می‌شود؟)

تعداد بالای گلبول‌های قرمز به ما می‌گوید که سلول‌های حامل اکسیژن در خون افزایش یافته است. در برخی موارد، این حالت ممکن است نشان دهد که بدن در حال تلاش برای جبران شرایطی است که مانع دریافت اکسیژن کافی از بدن می‌شود. هنچنین افزایش تعداد گلبول‌های قرمز ممکن است به بیماری‌ها و یا برخی داروها مربوط باشد.

تعداد بالای RBC ممکن است به دلایل زیر باشد:

• کم آبی بدن
• فشار
• ارتفاع بالا
• سیگار کشیدن
• بیماری قلبی مادرزادی
• نارسایی قلبی
• بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)
• پلی سیتمی ورا، نوعی اختلال در مغز استخوان است که باعث می‌شود تعداد زیادی گلبول قرمز تولید شود.
• نوعی سرطان کلیه به نام کارسینوم سلول کلیوی و سایر سرطان‌هایی که باعث افزایش ترشح اریتروپویتین می‌شوند.
• سوء مصرف داروهای تقویت کننده عملکرد که RBC را تحریک می‌کنند، مانند استروئیدهای آنابولیک یا اریتروپویتین.

دلایل کاهش تعداد گلبول قرمز خون (کمبود گلبول قرمز نشانه چیست؟)

تعداد کم گلبول قرمز ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله:

• نارسایی کلیه
• مشکلات تیروئید
• خونریزی داخلی یا خارجی
• سرطان خون
• عوارض جانبی دارو، از جمله شیمی درمانی
• میلوم مولتیپل، نوعی سرطان است که بر سلول‌های پلاسمایی خون تأثیر می‌گذارد.
• کمبود اریتروپویتین، هورمون کلیوی که باعث رشد گلبول‌های قرمز می شود.
• کمبود آهن، فولات، ویتامین B12 یا ویتامین B6
• همولیز، تجزیه غیرطبیعی گلبول‌های قرمز خون
• بارداری
• کم خونی
• سوء تغذیه
• هیدراتاسیون بیش از حد
• خونریزی شدید
• عدم تولید طبیعی سلول‌های خونی در مغز استخوان.

برخی از انواع داروها همچنین می‌توانند به افزایش یا کاهش تعداد گلبول‌های قرمز کمک کنند.

چه چیزی ممکن است بر نتایج آزمایش RBC تأثیر بگذارد؟

تعداد RBC شما ممکن است تحت تأثیر موارد زیر قرار گیرد و بالا و پایین شود:

• کم‌آبی بدن
• هیدراتاسیون بیش از حد
• فشار
• ارتفاع
• بارداری
• برخی داروها
• شرایط شما هنگام خون‌گیری.

همراه با این آزمون چه آزمایش‌های دیگری ممکن است انجام شود؟

آزمایش شمارش گلبول‌های قرمز فقط تعداد گلبول‌های قرمز خون را بررسی می‌کند. اگر شمارش گلبول قرمز غیرطبیعی است، ممکن است تعدادی آزمایش خون دیگر هم تجویز شود.

به عنوان مثال، اگر تعداد گلبول‌های قرمز کم باشد، نتایج آزمایش هموگلوبین و هماتوکریت ممکن است به تشخیص کم‌خونی کمک کند. در صورت مشکوک بودن به کم خونی، بررسی دیگر شاخص‌های RBC به تعیین علت کم خونی کمک می‌‎کنند.

اگر تعداد گلبول‌های قرمز زیاد باشد، نتایج شمارش کامل خون (CBC) می‌تواند به تشخیص پلی‌سیتمی کمک کند، وضعیتی که در آن غلظت هموگلوبین و یا هماتوکریت در خون افزایش می‌یابد.

اگر پزشک شما مشکوک است که شما به بیماری خاصی مبتلا هستید، ممکن است سایر آزمایشات لازم برای تشخیص را هم تجویز کند.

راهنمای مراجعه به پزشک

یک آزمایش شمارش RBC به تنهایی نمی‌تواند دلیل بالا یا پایین بودن سطح RBC را تعیین کند. در تفسیر آزمایش گلبول‌های قرمز، ممکن است تعداد دیگر سلول‌های خونی در نظر گرفته شود. و آزمایشات بیشتری برای تشخیص علت شمارش غیر طبیعی گلبول‎‌های قرمز مورد نیاز است. در واقع این آزمایش بخشی از آزمایش CBC است که در کنار دیگر فاکتورهای خونی معنا پیدا می‌کند.

از آنجا که شرایط مختلف می‌تواند بر تعداد گلبول‌های قرمز شما تأثیر بگذارد‌، مهم است که نتایج آزمایش خود را با پزشک خود مرور کنید تا بتواند محتمل‌ترین توضیحات را برای سطح گلبول قرمز شما ارائه دهد. برای بررسی و درمان مشکلات خونی باید به متخصص خون یا هماتولوژیست مراجعه کنید. برای پیدا کردن

بهترین متخصص خون

GCORP LLC آینده متعلق به ماست